انواع کوه آتشفشان

مخروط هاي آتشفشاني از تراكم مواد مذاب يا مواد آذر آواري ويا هر دو آنها تشكيل شده اند.بر حسب وضع آتشفشان و موادي كه از دهانه آن خارج مي شود و همچنين شكل مخروط آتشفشاني ، آتشفشان ها را به چند نوع زير تقسيم مي كنند:

1-آتشفشان نوع هاوايي: اين نوع آتشفشان ها به شكل گنبدي هستند و بيشترمخروط آنها از گدازه تشكيل شده است. ارتفاع اين نوع نسبتا كم است. از دهانه آنها اغلب گدازه هاي بازيك كه سياليت بالايي دارند بيرون مي آيد.دهانه آنها گاهي روي دامنه كوه قرار گرفته است.انفجار در اين نوع به ندرت اتفاق مي افتد. درجزاير هاوايي از اين نوع آتشفشان زياد ديده مي شود و به همين دليل به اين نوع هاوايي گفته مي شود.

2-آتشفشان نوع استرومبولي: در آتشفشان هاي اين نوع انفجار هاي شديدي بوقوع مي پيوندد. همچنين مواد پرتابي آنها نيز به صورت بمب و لاپيلي بسيار زياد است. خاكستر آنها كم است و هنگام انفجار توليد ابر هاي سبك وزني مي كنند. در اين نوع آتشفشان، موادي كه به اطراف دهانه پرتاب مي شوند پس از سقوط در اطراف دهانه مخروط را بوجود مي آورند. شيب مخروط اين نوع آتشفشان از شيب نوع هاوايي خيلي بيشتر است.در اين نوع آتشفشان نيز گاه به گاه گدازه به صورت روانه ازدهانه يا شكاف هايي كه در دامنه مخروط بوجود مي آيند، جريان مي يابد ولي جريان آن نسبت به روانه هاي نوع هاوايي محدود تر است و بعلاوه اغلب روي اين روانه ها را مواد جامدي، كه از دهانه آتشفشان به بيرون پرتاب مي شوند، مي پوشانند.

3- آتشفشان نوع ولكانو: در اين نوع ، گدازه هاي خميري شكل دهانه آتشفشان را مسدود مي كنند و مانع خروج گازها و بخارها مي شوند. پس از آنكه بر اثر تراكم گازها و بخارها فشار بسيار زياد شود توليد انفجارهاي بسيار شديد مي كنند. بر اثر انفجار ذرات مواد مذاب با فشار به خارج رانده شده و به اطراف پرتاب مي شوند و توليد ابرهاي ضخيم و وسيعي از خاكستر را مي كنند. اين ذرات خاكستر پس از سرد شدن در اطراف دهانه آتشفشان ريخته و توليد مخروطي از خاكستر مي كنند. اين نوع مخروط آتشفشاني اغلب دو شيب دارد كه يكي به طرف دهانه و ديگري به طرف خارج است. يك كوه آتشفشان ممكن است مدتي به شكل يك نوع و مدتي به شكل نوعي ديگر آتشفشاني كند. چنانكه آتشفشان وزوو و اتنا گاهي از نوع استرومبولي و زماني از نوع ولكانو هستند.

4-آتشفشان نوع پله : در اين نوع كه در جزيره مارتينيك قرار دارد، مجراي آتشفشاني بوسيله گدازه بسيار لزج و خميري شكلي مسدود شده و گازها و بخارها براي خود سوراخ و راهي در دامنه پيدا مي كنند. بر اثر وضع و شكل سوراخ ها موادي كه به خارج پرتاب مي شوند به اطراف افتاده و خرابي هايي را به بار مي آورند. ابرهاي سوزان آن تقريبا شبيه نوع ولكانو است ولي شدت خروج آنها از دهانه بيشتر است. حركت اين ابرها به طور موازي با سطح زمين يا متمايل به سمت زمين است.در آتشفشاني نوع پله اغلب مواد مذابي كه خيلي غليظ و خميري شكل هستند با فشار زياد از دهانه خارج شده و به شكل سوزني در دهانه كوه منجمد مي شوند كه به آن سوزن پله گفته مي شود.

5- آتشفشان نوع كومولوولكان: آتشفشان هاي اين نوع فاقد دهانه هستند و مخروط آنها به شكل گنبد است كه به يك طرف بيشتر تمايل دارد. به اين نوع كوپول نيز گفته مي شود. اين نوع در شرايطي تقريبا نظير نوع پله بوجود مي آيد. قطعات بزرگي از سنگ كه از دهانه آتشفشان خارج مي شود ممكن است داراي سطوح صيقلي يا مخطط باشند.